საქართველოში თურქეთის ფარმაცევტული მარეგულირებლის მიერ აღიარებული ფარმაცევტული პროდუქციის იმპორტი დაშვებული გახდა. "თურქეთის ბაზრის გახსნის" გადაწყვეტილების შესახებ მთავრობის წარმომადგენლებმა განცხადებები გუშინ გააკეთეს. პრემიერ-მინისტრმა აღნიშნა, რომ ვერანაირი არგუმენტი ვერ მოისმინა იმის შესახებ, რატომ არ უნდა გაიხსნას თურქეთის მედიკამენტების ბაზარი საქართველოსთვის და ამიტომ ბაზრის გახსნის გადაწყვეტილება მიიღო. ეს კი დადგენილების მიხედვით იმას ნიშნავს, რომ ის ფარმაცევტული საშუალებები, რომლებიც თურქეთის ბაზარზე აკრედიტებულია, მათ შორის როგორც თურქული, ისე არათურქული წარმოების მედიკამენტები, საქართველოს ბაზარზეც ავტომატურად იქნება აღიარებული. აღსანიშნია ისიც, რომ მედიკამენტების აღიარების წესი მთავრობამ 2009 წელს მიიღო. სიაში ეტაპობრივად ახალი ქვეყნები ემატებოდნენ და ის ამჟამად 20-ზე მეტ ქვეყანას მოიცავს. ამ სიაში აქამდე არ შედიოდა თურქეთი, რადგან როგორც სპეციალისტები განმარტავენ, ის ფალსიფიცირების მაღალი რისკის შემცველ ქვეყნად მიიჩნეოდა, რის გამოც ჩამონათვალში ვერ მოხვდა.
BM.GE-მ იმის გასარკვევად, თუ რა სახის მოლაპარაკება შეიძლებოდა ყოფილიყო მხარეებს შორის და გააიაფებს თუ არა ბაზრის გახსნის გადაწყვეტილება საქართველოში მედიკამენტებს, ჯანდაცვის სპეციალისტსა და ჯანდაცვის ყოფილ მინისტრს ზურაბ ჭიაბერაშვილს მიმართა. როგორც გაირკვა, ამ თემასთან მიმართებით რამდენიმე კითხვა თავადაც აქვს . „პირველი კითხვაა: ვის შემოაქვს წამალი - იმპორტიორებს თუ სახელმწიფოს და მეორე - რაში მდგომარეობდა მოლაპარაკება თურქეთის რესპუბლიკასთან?“, - ამბობს ჯანდაცვის სპეციალისტი.
ზურაბ ჭიაბერაშვილი იხსენებს, რომ მედიკამენტების აღირების კანონმდებლობა საქართველომ 2009 წელს მიიღო, რა დროიდანაც ქვეყანაში წამლის ფასი მნიშვნელოვნად შემცირდა.
„თუ აღნიშნული 2009 წლის რეფორმის თურქეთზე გავრცელებაა, მაშინ ეს შემდეგს ნიშნავს, რომ ქვეყნების ჩამონათვალს, სადაც წერია ევროკავშირი, აშშ, ახალი ზელანდია, იაპონია, ემატება თურქეთი. თუ ევროკავშირის წამლის რეგულირების სააგენტო ევროპის ბაზარზე რომელიმე მედიკამენტის დაშვების ნებართვას გასცემს, ავტომატურად ეს წამალი ქართულ ბაზარზეც დაშვებულია ანუ ამ შემთხვევაში შემომტანმა ეს წამალი ქართულ ენაზე უნდა შეფუთოს და შიგნით ანოტაციაც ქართული უნდა იყოს. ანალოგიური უნდა გავრცელდეს თურქეთში წარმოებულ მედიკამენტებზეც - ეს ნიშნავს იმას, რომ ნებისმიერ შემომტანს შეუძლია, წამალი, რომელიც თურქულ ბაზარზეა დაშვებული და ქართულ ბაზარზე - არა, ქვეყანაში თავისუფლად შემოიტანოს. კარგი სცენარით ეს წამლის ფასებს გააიაფებს, რადგან 2009 წელს შემოღებულმა კანონმდებლობამ წამლები მნიშვნელოვნად გააიაფა და 2013 წლამდე ფასები ქვემოთ მოდიოდა, ამას ყველა კვლევა აჩვენებდა.
ცუდი ვარიანტია თუ სახელმწიფო იტყვის, რომ მედიკამენტები არა კერძო კომპანიებს, არამედ თავად სახელმწიფოს შემოაქვს, რომელსაც თავადვე უშვებს ბაზარზე. ოღონდ ეს როგორ უნდა მოხდეს, არავინ იცის. ამ რეჟიმის ამოქმედების ეფექტს რამდენიმე თვე უნდა დავაკვირდეთ და მთავარი აქ ის არის, სახელმწიფო ჩაერევა თუ - არა. თუ სახელმწიფო მედიკამენტების შემოტანაში ჩაერია, მაშინ ეს კორუფციული ხვრელი იქნება. სახელმწიფომ შეიძლება თქვას, რომ ყველაზე ფართო მოხმარების, მაგალითად, 400 მედიკამენტს თავად შემოიტანს და ბიუჯეტიდან დაასუბსიდირებს და უფრო იაფად გაიყიდება ბაზარზე, მაგრამ ეს ძალიან დიდ აბლაბუდას ნიშნავს. 2017 წელსაც ჰქონდათ ამ რეფორმის გაკეთების მცდელობა, მაშინ ეს არ გამოუვიდათ“, - განმარტავს ზურაბ ჭიაბერაშვილი.
ჯანდაცვის სპეციალისტი კიდევ ერთ საკითხს გამოყოფს, რომელიც GMP-ის სტანდარტს ეხება და აცხადებს: „2009 წელს მიღებული კანონმდებლობა განსაზღვრავს რატომ შეირჩა მაგალითად იაპონია, ავსტრალია, აშშ და ევროპა - ეს ის ბაზრებია, სადაც GMP-ს სტანდარტი უკვე დაცულია; თუ თურქეთს ამ ქვეყნების სიაში ვსვამთ, ამ შემთხვევაში სახელმწიფომ უნდა თქვას, რომ თურქეთი GMP-ს სტანდარტს აკმაყოფილებს და ჩვენ შეგვიძლია გავიყვანოთ იმ კატეგორიაში, რომელშიც აქამდე, ზემოთხსენებული ქვეყნები გაგვყავდა“.
