პოლიტიკის და მართვის კონსალტინგ ჯგუფმა (PMCG) საქართველოს შრომის ბაზრის მიმოხილვა გამოაქვეყნა, რომლის თანახმადაც, ქვეყანაში უმუშევრობის დონე, კლების მიუხედავად, კვლავ თითქმის ორჯერ აღემატება ევროკავშირის საშუალო მაჩვენებელს.
BM.GE გთავაზობთ მიმოხილვის ძირითად მიგნებებს:
პრე და პოსტპანდემიური პერიოდების შედარება (2019 და 2025)
შრომის ბაზრის ტენდენციები: 2025 წლის I კვარტალში, 2019 წლის I კვარტალთან შედარებით, საქართველოს შრომის ბაზრის ეფექტიანობა გაუმჯობესდა: გაიზარდა როგორც დასაქმების დონე (+4.6 პროცენტული პუნქტით (პპ)), ასევე სამუშაო ძალაში მონაწილეობის დონე (+ 2.2 პპ), ხოლო უმუშევრობის დონე შემცირდა (-5.0 პპ). მიუხედავად ამისა, უმუშევრობის დონე კვლავ თითქმის ორჯერ აღემატება ევროკავშირის საშუალო მაჩვენებელს.
სამუშაო ძალის დინამიკა: 2025 წლის I კვარტალში, 2019 წლის I კვარტალთან შედარებით, სამუშაო ძალა 2.5%-ით გაიზარდა, რაც, ძირითადად, დასაქმებულთა 8.9%-იანი ზრდითაა განპირობებული, რადგან უმუშევრობა 23.6%-ით შემცირდა. ამავდროულად, მოსახლეობა სამუშაო ძალის გარეთ 6.1%-ით შემცირდა, რაც, სავარაუდოდ, სამუშაო ძალის ზრდისა და, ნაწილობრივ, ეკონომიკურად აქტიური მოსახლეობის ემიგრაციის შედეგია.
ხელფასების დინამიკა: 2025 წლის I კვარტალში, 2019 წლის I კვარტალთან შედარებით, საშუალო ნომინალური ხელფასი თითქმის გაორმაგდა, კერძოდ, 1,093 ლარიდან 2,170 ლარამდე გაიზარდა. თუმცა, ინფლაციის გათვალისწინებით, რეალური ხელფასების ზრდა გაცილებით ზომიერი იყო (2019-2024 წლებში 935 ლარიდან 1,300 ლარამდე გაიზარდა).
გენდერული და საქალაქო-სასოფლო დაყოფა: საქართველოს შრომის ბაზარზე გენდერული სხვაობა კვლავ შენარჩუნებულია, კერძოდ, ქალთა სამუშაო ძალაში მონაწილეობის დონე საშუალოდ 21.5 პპ-ით ნაკლებია კაცებთან შედარებით. ანალოგიურად, ქალაქში სამუშაო ძალაში მონაწილეობა უფრო მაღალია, ვიდრე სოფელში, თუმცა პანდემიის შემდეგ ეს სხვაობა მცირედით შემცირდა.
ბოლო პერიოდის ტენდენციები
ხელფასების განაწილება: 2025 წლის I კვარტალში 2021 წლის I კვარტალთან შედარებით, მნიშვნელოვნად შემცირდა იმ ადამიანების რაოდენობა, ვინც 0-დან 600 ლარამდე ხელფასს იღებდა მაშინ, როცა იმ პირთა რაოდენობა, ვინც 2,400 ლარს ან მეტ თვიურ ხელფასს იღებდა, თითქმის გაორმაგდა. ხელფასების ზრდა ძირითადად 1,200-დან 2,399 ლარამდე და 2,400 ლარის ან მეტი შემოსავლის სეგმენტზე კონცენტრირდა. აღნიშნულ კატეგორიაში ადამიანების რაოდენობა 2025 წლის I კვარტალში, 2021 წლის I კვარტალთან შედარებით, თითქმის გაორმაგდა.
შრომაზე მოთხოვნა და ვაკანსიები: პანდემიის შემდეგ ვაკანსიების რაოდენობა გაიზარდა, თუმცა 2024 წლის ბოლოს და 2025 წლის დასაწყისში კლების ტენდენცია შეიძინა, რაც, სავარაუდოდ, საქართველოში მიმდინარე პოლიტიკური პროცესებით არის გამოწვეული.
ბევერიჯის მრუდი: 2025 წლის I კვარტალში, სეზონურად შეწონილი უმუშევრობის დონისა და ვაკანსიების გამოცხადების დონის მცირედი კლების ფონზე, შრომის ბაზრის ეფექტიანობა მცირედით გაუმჯობესდა, წინა კვარტალთან შედარებით.
ბიზნესის მოლოდინები მომდევნო 3 თვეში დასაქმებასთან დაკავშირებით: 2025 წლის I კვარტალში გამოკითხული კომპანიების უმეტესობას მომდევნო 3 თვეში დასაქმების მიმართულებით დადებითი მოლოდინები აქვს, თუმცა დასაქმების ბარომეტრი შემცირებულია როგორც წინა კვარტალთან, ასევე წინა წლის შესაბამის კვარტალთან შედარებით.
ბიზნესის მოლოდინები ხელფასებისა და დასაქმებულთა რაოდენობის შესახებ: გამოკითხული კომპანიების 40%-მა 2025 წლის კვ. I კვარტალში ხელფასები გაზარდა (92%-მა - 0-20%-ით, ხოლო 8%-მა - 20-40%-ით), თუმცა მხოლოდ 18%-მა განაცხადა, რომ გეგმავს ხელფასების გაზრდას მომდევნო კვარტალში. აღსანიშნავია ისიც, რომ გამოკითხულ კომპანიათა 23%-ში დასაქმებულთა რაოდენობა გაიზარდა, ხოლო 29% ელის დასაქმებულთა რაოდენობის ზრდას მომდევნო კვარტალში.
2024 წლის მიმოხილვა
არასრულად გამოყენებული სამუშაო ძალა: არასრულად გამოყენებული სამუშაო ძალა, რომელიც მოიცავს უმუშევრობას, არასრულად დასაქმებასა და პოტენციურ სამუშაო ძალას, 2024 წელს დაახლოებით ორჯერ აღემატებოდა უმუშევრობის დონეს, რაც არსებულ სტრუქტურულ გამოწვევებზე მიანიშნებს.
დასაქმების ტენდენციები სექტორების მიხედვით: 2024 წელს დასაქმებულთა ყველაზე დიდი წილი ვაჭრობის, სოფლის მეურნეობის, მრეწველობისა და განათლების სექტორებზე მოდიოდა. აღსანიშნავია, რომ 2019 წელთან შედარებით დასაქმებულთა რაოდენობა ჩამოთვლილთაგან ყველა სექტორში გაიზარდა, გარდა სოფლის მეურნეობისა (-9.1%).
დასაქმებული უცხო ქვეყნის მოქალაქეები: 2024 წლის 1 სექტემბრის მდგომარეობით, საქართველოში საწარმოების 7%-ში დასაქმებული იყო 18,935 უცხოელი მოქალაქე (სამუშაო ძალის 2%). მათი უმეტესობა დასაქმებული იყო ინფორმაციისა და კომუნიკაციის სექტორში (38%), რომელსაც მოსდევდა მშენებლობა (14%) და განთავსების საშუალებებით უზრუნველყოფისა და საკვების მიწოდების საქმიანობები (7%).
