ყაზახეთი ILRS მთვარის ბაზის პროგრამას შეუერთდა. შესაბამის დოკუმენტს ხელი ჩინეთის პრეზიდენტის სი ძინპინის ვიზიტის დროს, 3 ივლისს მოეწერა.
დოკუმენტი, რომლის მიხედვითაც შეისწავლიან ერთმანეთის კოსმოდრომების კომერციულ პოტენციალს და ითანამშრომლებენ ამ მიმართულებით ერთ-ერთია იმ 30 დოკუმენტიდან, რომელსაც ხელი ვიზიტის ფარგლებში მოეწერა.
ILRS არის ამბიციური პროექტი, რომელსაც ჩინეთი ხელმძღვანელობს და მიზნად ისახავს 2030-იან წლებში მუდმივი მთვარის ბაზის შექმნას. ეს ბაზა ხელს შეუწყობს მთვარის შესწავლას და მთვარის რესურსების გამოყენებას, რაც ჩინეთს მცდელობაა პოზიციონირებდეს, როგორც მთავარი მოთამაშე გლობალური კოსმოსის კვლევაში. ILRS წევრი ქვეყნები არიან: ჩინეთი, რუსეთი, აზერბაიჯანი, ბელარუსი, ეგვიპტე, ნიკარაგუა, სერბეთი, პაკისტანი, სამხრეთ აფრიკა, ტაილანდი, ვენესუელა და უკვე ყაზახეთიც.
აღსანიშნავია, რომ ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ ასევე განაცხადა, რომ ჩინეთი და ყაზახეთი „გამოიკვლევენ ორივე მხარის კოსმოსური გაშვების ადგილების კომერციული გამოყენების შესაძლებლობას“.
ბაიკონური
ბაიკონურის კოსმოდრომი ყაზახეთში, თავდაპირველად საბჭოთა კავშირის მიერ დაარსდა. კოსმოდრომი რუსეთს 2050 წლამდე აქვს იჯარით. ჩინეთის ინტერესი ახალი კომერციული გაშვების სერვისის პროვაიდერებისთვის ბალიშზე წვდომის გაზრდის შესახებ ემთხვევა ამ მოვლენებს, რაც პოტენციურად აძლიერებს ყაზახეთის კოსმოსურ ინფრასტრუქტურას.
საერთაშორისო მედია წერს, რომ სწორედ 2050 წელს ბაიკონურის რუსეთიდან ჩინეთის ხელში გადასვლის მცდელობაა აღნიშნული ხელშეკრულება.
„ყაზახეთს დასჭირდება დივერსიფიკაცია რუსეთისგან, თუ მას სურს ჰქონდეს დიდი მომავალი კოსმოსში“, - განუცხადა SpaceNews-ს ბლედინ ბოუენმა, რომელიც სპეციალიზირებულია ლესტერის უნივერსიტეტის კოსმოსურ პოლიტიკასა და კოსმოსის სამხედრო გამოყენებაში.
ჩინეთი ამჟამად მუშაობს ბუფერზე წვდომის გასაძლიერებლად კომერციული გაშვების სერვისის განვითარებადი პროვაიდერებისთვის.
ჩინეთთან ამ კუთხით დაახლოება მნიშვნელოვანია იმ ფონზეც, რომ ყაზახეთის მაღალჩინოსნებმა ბაიკონურის კოსმოდრომის ოპერატორის, რუსეთის კოსმოსური ინფრასტრუქტურის ცენტრის ქონება გასულ წელს, მარტში დააყადაღეს. როგორც მაშინ გახდა ცნობილი, ყაზახეთის ეს გადაწყვეტილება რუსეთის კოსმოსური ინფრასტრუქტურის ცენტრის მიერ $29.7 მოცულობის ვალის არგადახდას უკავშირდებოდა.
ჩინეთის ILRS გეგმები: ჩინეთის ხელმძღვანელობით ILRS ითვალისწინებს მუდმივი მთვარის ბაზის აშენებას 2030-იან წლებში. იგი აშენდება სუპერ მძიმე ამწევი გამშვების გამოყენებით. ამბიციური პროექტი მიზნად ისახავს მთვარის კვლევის და მთვარის რესურსების გამოყენებას. ჩინეთი ასევე აპირებს ასტრონავტების გაგზავნას მთვარეზე 2030 წლამდე.
ეს გეგმა NASA-ს არტემისის პროგრამის პარალელურია. შეერთებული შტატები და ჩინეთი ახლა ცდილობენ, ძალის ცენტრის საკუთარი ქვეყნის გარშემო შექმნას.
ჩინეთმა ასევე განაცხადა, რომ დააფუძნებს მთვარის კვლევის სადგურის თანამშრომლობის საერთაშორისო ორგანიზაციას (ILRSCO). ორგანიზაცია კოორდინაციას გაუწევს და მართავს ILRS მთვარის ბაზის მშენებლობას.
მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთი და ჩინეთი ახლო პარტნიორები არიან, რაც უკრაინაში იმის ფონზე უფრო მკაფიო გახდა, ჩინეთი მაინც ცდილობს ძალის მთავარი ცენტრი არა მასთან დაახლოებული და მეგობარი ქვეყნები, არამედ, თავად იყოს.
მაისის ბოლოს, ჩინეთმა ხელი მოაწერა შეთანხმებას ბაჰრეინთან, რომელიც მოიცავს მთვარისა და ღრმა კოსმოსის კვლევას.
შეგახსენებთ, რომ ბაიკონურის სამხედრო ბაზა ჯერ კიდევ 1950 წელს, საბჭოთა კავშირის პირველი ინტერკონტინენტური ბალისტიკური იარაღის, ღ-7-ის გასატესტად შეიქმნა. მოგვიანებით, ეს ადგილი ბაიკონურის კოსმოდრომად გარდაიქმნა, საიდანაც 1957 წლის 4 ოქტომბერს, საბჭოთა კავშირმა მსოფლიოს პირველი ხელოვნური თანამგზავრი, “სპუტნიკი” კოსმოსში გაუშვა. მოგვიანებით, სწორედ ბაიკონურის კოსმოდრომიდან გაფრინდა კოსმოსში პირველი ადამიანი, იური გაგარინი.