მოსაზრებები ელექტროენერგიის მხარდამჭერი მექანიზმის გასაუმჯობესებლად - ლევან კოკაიას ბლოგი

ავტორი - ლევან კოკაია

შესავალი

სტატიაში განხილულია რამდენიმე მოსაზრება, „განახლებადი წყაროებიდან ენერგიის წარმოებისა და გამოყენების მხარდაჭერის სქემისა და სიმძლავრის აუქციონის წესების“ შესახებ, რაც საქართველოს მთავრობის 2022 წლის 7 დეკემბრის N556-ე დადგენილებით დამტკიცდა.

პროექტის განსავითარებლად განსაზღვრულ გადაწყვეტილებათა მიღების ვადები

დადგენილებით დამტკიცებული:
„განახლებადი წყაროებიდან ენერგიის წარმოებისა და გამოყენების მხარდაჭერის სქემა და სიმძლავრის აუქციონის წესები“-ს (შემდგომში „წესები“) თანახმად:

მე-7 მუხლის 1-ლი პუნქტი:
„სამინისტრო, ამ მხარდაჭერის სქემის შესაბამისად, სიმძლავრის აუქციონის კომისიის/სამინისტროს მიერ მომზადებულ წინადადებას, რომელიც აკმაყოფილებს მოქმედი კანონმდებლობისა და ამ მხარდაჭერის სქემის მოთხოვნებს, წინადადების მომზადებიდან 60 (სამოცი) დღის განმავლობაში, თანდართულ დოკუმენტაციასთან ერთად წარმოუდგენს საქართველოს მთავრობას გადაწყვეტილების მისაღებად“.

მე-7 მუხლის მე-5 პუნქტი:
„ელექტროსადგურის ტექნიკურ-ეკონომიკური განხორციელებადობის ხელშეკრულება/განხორციელების ხელშეკრულება უნდა დაიდოს საქართველოს მთავრობის მიერ სათანადო აქტის (განკარგულება) მიღებიდან არაუგვიანეს 3 (სამი) თვის ვადაში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ხსენებული განკარგულება ძალას კარგავს ამავე პუნქტით გათვალისწინებული ვადის გასვლის შემდეგ და საქართველოს მთავრობა სრულად გამოითხოვს შესაბამის საბანკო გარანტიას“.

მოსაზრებები:

1. მე-7 მუხლის პირველი პუნქტის შეფასება:
   წარმოდგენილი 60 დღიანი ვადა ხანგრძლივია იმ პირობებში, როდესაც წინადადება აკმაყოფილებს ყველა მოთხოვნას.
2. მე-7 მუხლის მეხუთე პუნქტის ხარვეზები:
   რეგულირების გარეშე რჩება, თუ რა ვადაში უნდა მიიღოს საქართველოს მთავრობამ განკარგულება, რაც გადაწყვეტილების პროცესის გაჭიანურებას იწვევს.
3. რეკომენდაციები:
   • საქართველოს მთავრობის ვალდებულება განისაზღვროს, თუ რა ვადაში უნდა გამოსცეს შესაბამისი განკარგულება (არაუმეტეს 1 სამუშაო კვირისა).
   • 60 დღიანი ვადა და 3 თვიანი ვადა მაქსიმალურად შემცირდეს, ჯამში 2 თვემდე.

ელექტროსადგურთა ექსპლუატაციაში გაშვების ვადები

2.1. პროექტის ვადაში დაუსრულებლობა ფორს-მაჟორული გარემოების გამო

ფორს-მაჟორული გარემოებები, რომლებიც უშუალო ნეგატიურ გავლენას ახდენს მშენებლობაზე, უნდა გახანგრძლივდეს გონივრული დროით.

2.2. პროექტის ვადაში დაუსრულებლობა ბიუროკრატიული ბარიერების გამო

ინვესტორისგან დამოუკიდებელი ბიუროკრატიული ბარიერები პროექტის დასრულების ვადებს აჭიანურებს.

რეკომენდაცია:
ბიუროკრატიული პრობლემების დადასტურების შემთხვევაში, ვადების ავტომატური გახანგრძლივება.

2.3. დადგმული სიმძლავრე, როგორც პროექტის ჩაბარების ვადის განმსაზღვრელი კრიტერიუმი

მასშტაბური პროექტებისთვის უფრო ხანგრძლივი ვადებია საჭირო.

რეკომენდაცია:
თითოეული კატეგორიისთვის ვადების დადგენა დადგმული სიმძლავრის მიხედვით.

აუქციონზე წარდგენილ განაცხადსა და ტექნიკურ-ეკონომიკურ კვლევას შორის არსებული სხვაობის ანაზღაურება

ტარიფის ცდომილების დარეგულირების საკითხები უნდა განხორციელდეს შემდეგ შემთხვევებში:

1. სადგურის რეზერვუარის სასარგებლო წყლის მოცულობის შემცირება;
2. ელექტროენერგიის შემნახველი მოწყობილობის ნომინალური სიმძლავრის შემცირება;
3. ჰიდროელექტროსადგურთა რეგულირების შემთხვევაში.

მხარდაჭერის სქემის და სიმძლავრის აუქციონის წესის შემოღებამდე დაწყებული პროექტების დასრულება

პრობლემა:

არ არსებობს ერთმნიშვნელოვანი რეგულაცია, რომლითაც უნდა დასრულდეს N556-ე დადგენილების მიღებამდე დაწყებული პროექტები.

რეკომენდაცია:

ყველა პროექტი, დაწყებული N556-ე დადგენილების ამოქმედებამდე, დასრულდეს იმ სამართლებრივი აქტების საფუძველზე, რომლითაც ინვესტორმა ადრე მოიპოვა უფლებები.

ლევან კოკაია
საქართველოს განახლებადი ენერგიის განვითარების ასოციაციის (GREDA) იურისტი, სამართლის მაგისტრი, სახელმწიფო მართვის მაგისტრი.