მთავარი
კატეგორია
TV ლაივი მენიუ
Loading data...

უდაბნო – ევროპის ყველაზე მასშტაბური რეგენერაციული მეურნეობა საქართველოში

საქართველოს ბანკი
BM. GE
10.10.23 13:16
77
სტატიაში საუბარია:

შეიძლება ბევრმა არ იცის, რომ ევროპის კონტინენტზე ერთი-ერთი ყველაზე მასშტაბური, მრავალფეროვანი და უნიკალური აგროპროექტი საქართველოშია, კონკრეტულად კი საგარეჯოში, უდაბნოს ტერიტორიაზე უკვე წლებია, წარმატებით ხორციელდება.

მართალია, სახელი „უდაბნო“ ჩვენში არ იწვევს ბაღთან, ვენახთან, ფერმასთან ან ნებისმიერ მწვანე გარემოსთან ასოციაციას, თუმცა, სწორედ ამ გაუდაბნოებულ ტერიტორიაზე დღეს მრავალწლიანი ნუშის ბაღები, 254 ჯიშის ყურძენი, კენკროვანი კულტურები და უამრავი განსხვავებული ჯიშის და სახეობის მცენარეა გაშენებული.

ამ და კიდევ ბევრი სხვა უნიკალური მახასიათებლის გამო გვინდა უკეთესად გაგაცნოთ პროექტი უდაბნო, რომელიც არამხოლოდ მეურნეობას, არამედ უზარმაზარი გაუდაბნოებული ტერიტორიისთვის ახალი სიცოცხლის მიცემას გულისხმობს.

პროექტი საქართველოს ერთ-ერთმა უმსხვილესმა ბიზნეს ჯგუფმა Adjara Group-მა 2016 წელს წამოიწყო და აქტიური მუშაობა 2017 წელს 15 000 ჰექტარ მიწაზე დაიწყო. აღსანიშნავია, რომ ტერიტორიის დაფარვის არეალი უკვე 20 000 ჰექტრამდე გაიზარდა. ეს ტერიტორია ათწლეულების განმავლობაში უკონტროლო ძოვების გამო პრაქტიკულად უდაბნოდ იყო ქცეული.

თუმცა უდაბნოს განსაკუთრებულობა არა მის მასშტაბში, არამედ მეურნეობის მიდგომაში – რეგენერაციული სოფლის მეურნეობაშია. სწორედ რეგენერაციული მეურნეობის შედეგად დაიწყო ნიადაგის გაჯანსაღება და გაცოცხლება. ბაღებში გაძლიერდა ფესვთა სისტემა, შემცირდა აორთქლება, მწვანე მასამ მოიმატა, გაჩნდნენ სასარგებლო მწერები და გაქრნენ მავნე მწერები,  გაჩერდა ქარით გამოწვეული ეროზიები – ამ ეტაპზე გაუდაბნოების პროცესი 3 000 ჰექტარზეა შეჩერებული.

მხოლოდ ნუში გაშენებულია დაახლოებით 2000 ჰექტარზე, ხოლო დანარჩენ ტერიტორიაზე სხვადასხვა კულტურის გარდა როტაციული საძოვრებია მოწყობილი. დარჩენილ ტერიტორიებზე მიმდინარეობს რეგენერაციული მოდელების და შესაბამისი აგროკულტურული დიზაინის დანერგვა, შედეგად უახლოეს მომავალში მოეწყობა ტყე-ბაღები, სავანა და თაფლოვანი მინდვრები.  პროექტისთვის მეფუტკრეობის განვითარება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიმართულებაა, რისთვისაც 700-მდე სკა უკვე განთავსებულია უდაბნოს ტერიტორიაზე.

როგორც პროექტი უდაბნოს წარმომადგენლები ამბობენ, ისინი ინდუსტრიული მეურნეობისგან განსხვავებით არ ებრძვიან მწვანე საფარს – პირიქით, ცდილობენ მის კულტივაციას. ეს არ ნიშნავს, რომ მწვანე საფარი უკონტროლოდ იზრდება. თუმცა, აქაც, რეგენერაციული მეურნეობის ფარგლებში, მოიძებნა საფარის კონტროლის ბუნებრივი საშუალება – წვრილ და მსხვილფეხა პირუტყვები. როტაციული საძოვრების პირობებში, ნიადაგში ჩქარდება ჰუმუსოვანი ფენის წარმოქმნა და ჩნდება ახალი მიკროორგანიზმები. ეს ყველაფერი ნიადაგის გაუმჯობესებას უწყობს ხელს.

გარდა ამისა, პროექტი უდაბნო ნუშის სრულად უდანაკარგო წარმოებას ითვალისწინებს. აშენდა ქარხანა, რომელშიც მოხდება ნუშის გატეხა და სორტირება. ნუშის ნაწილი კი უკვე თბილისში გახსნილ ლაბორატორიაში გადამუშავდება და მიიღება ნუშის ზეთი, რძე, ფქვილი და კარაქი. რაც შეეხება გადამუშავების შემდეგ დარჩენილ ნუშის ნაჭუჭს, იგი გამოიყენება განახლებადი და სუფთა ენერგიის მისაღებად, რაც უნარჩენო წარმოების მნიშვნელოვანი ნაწილია.

როგორც უკვე ვახსენეთ, მწვანე საფარის გასაკონტროლებლად უდაბნოში სხვადასხვა წვრილ თუ მსხვილფეხა პირუტყვი „შრომობს“. თუმცა, ცხადია, მათი ფერმაში ყოფნის მიზანი მხოლოდ სარეველას ჭამა არ ყოფილა. პროექტი უდაბნო ითვალისწინებს მძლავრი მეცხოველეობისა და მეფრინველეობის მეურნეობის განვითარებას. თუმცა, ამ შემთხვევაშიც მეურნეობის წარმოება არა  ინდუსტრიული მეთოდებით მოხდა, არამედ აქაც ინოვაციური და მდგრადი მეთოდები გამოიყენება, რომლებიც გარემოსთვის დამაზიანებელი არ იქნება.

როგორც მსხვილფეხა, ასევე წვრილფეხა ცხოველები, როტაციული პრინციპით – თავისუფლად გადაადგილდებიან უდაბნოს ტერიტორიაზე და მთლიანად მოშორებულები არიან სტრესულ გარემოს. იგივე პრინციპით ხორციელდება მეფრინველეობის მეურნეობის განვითარება – მობილური საქათმეები, როტაციული პრინციპით ფერმის სხვადასხვა მონაკვეთზე მოძრაობენ.

ფერმაში ამჟამად რამდენიმე ასეული სხვადასხვა ჯიშის (მერძეული – ჯერსი, ჰოლშტეინი, დანიური წითელი, და მეხორცული ჯიშებია – ჰერეფორდი, ანგუსი, გალოვეი, ჰაილენდერი, სიმენტალი, ლინუზინი) ძროხაა ჩამოყვანილი და უახლოეს მომავალში მათმა რაოდენობამ 10 000-ს უნდა მიაღწიოს.

პროექტის მიზანია პროდუქცია თავდაპირველად ქართულ ბაზარზე დამკვიდრდეს, იყოს ხელმისაწვდომი და ჩაანაცვლოს იმპორტული ალტერნატივები. ასევე, არანაკლებად მნიშვნელოვანია პროდუქციის ექსპორტზე გატანა, რაც უკვე დაწყებულია.  ხოლო შედარებით გრძელვადიან პერსპექტივაში უნდა მოხდეს პროდუქციის ექსპორტი.

„უდაბნო“ მსოფლიოში ერთ-ერთი უნიკალური პროექტია. დღეს აგრარული სექტორის ერთ-ერთი ყველაზე მწვავე გამოწვევა გარემოზე ზემოქმედებაა – ინდუსტრიული მეურნეობები ნიადაგის გამოფიტვის პრობლემის წინაშე დგანან, როდესაც ერთი და იმავე მიწის ნაკვეთზე წლობით ერთი და იგივე მცენარეული კულტურა შენდება. „უდაბნო“ ამ პრობლემას არათუ თავიდან იცილებს, არამედ, რეგენერაციული მეურნეობის საშუალებით, უკვე გაუდაბნოებულ ტერიტორიას ახალ სიცოცხლეს ჩუქნის და გარემოს აჯანსაღებს.

მიუხედავად იმისა, რომ პროექტი უკვე წლებია ახორციელებს თავის გეგმებს, ეს ჯერ მხოლოდ დასაწყისია და განვითარებისთვის კიდევ არაერთი სიახლეა დაგეგმილი, რომლის შესახებაც ყველანი ერთად გავიგებთ. როგორც ადგილობრივი აგრობიზნესის ერთგული მხარდამჭერი, საქართველოს ბანკი პროექტ უდაბნოს პარტნიორიცაა. საქართველოს ბანკი ნუშის ბაღების გაშენების მხარდასაჭერად სპეციალურ დაფინანსებასაც სთავაზობს ნებისმიერ მსურველს.

გამოწერეთ ჩვენი სიახლეები

მიიღეთ დღის მთავარი სიახლეები