შემოსავლების სამსახური აცხადებს, რომ მათ მიერ 9 მარტს გამოქვეყნებულ საგადასახადო სახელმძღვანელო N1008-ში შეცდომა იყო. უწყების მიერ გამოქვეყნებული განცხადების თანახმად, საგადასახადო სახელმძღვანელო, რომელიც კაპიტალში სავალუტო შენატანების აღრიცხვას ეხებოდა, განახლდა და ამჟამად მასში შეცდომა აღარაა.
გუშინ, აღნიშნულ სახელმძღვანელოსთან დაკავშირებით განცხადება გამოაქვეყნა აუდიტორულმა და საკონსულტაციო კომპანია “კრესტონ ჯორჯიამ”, რომლის თანახმადაც შემოსავლების სამსახურის სახელმძღვანელო მნიშვნელოვან ხარვეზებს შეიცავდა. ამის შესახებ დღეს გადაცემა “საქმიანი დილის” ეთერში “კრესტონ ჯორჯიას” პარტნიორმა დავით პაპიაშვილმა ისაუბრა. მისი თქმით, არსებული ხარვეზი იმდენად მნიშვნელოვანი იყო, რომ ის წლების განმავლობაში დამკვიდრებულ საგადასახადო პრაქტიკას ცვლიდა.
შემოსავლების სამსახურის განცხადება:
“ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახური განმარტავს, რომ უწყების ერთიან ელექტრონულ სისტემაში www.rs.ge სიტუაციური სახელმძღვანელოების ახალი პაკეტის - #1008 ატვირთვის პროცესში, გამოვლენილი უზუსტობის გამო, განხორციელდა გამოქვეყნებული დოკუმენტის კორექტირება და ტექნიკური ხარვეზის შესწორება.
აღნიშნული სიტუაციური სახელმძღვანელო - კაპიტალში შეტანილ და გატანილ თანხებს შორის წარმოშობილი სხვაობის დაბეგვრის წესს განსაზღვრავს.
განახლებული სიტუაციური სახელმძღვანელო იხილეთ ბმულზე:
აქვე განვმარტავთ, რომ საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის ცალკეულ ნორმათა განმარტების ერთიანი მიდგომის ჩამოყალიბების მიზნით შემუშავებული სიტუაციური სახელმძღვანელოების განთავსება, შემოსავლების სამსახურის ოფიციალურ ვებგვერდზე www.rs.ge მუდმივად მიმდინარეობს. 2023 წლის, მარტის თვის მონაცემებით, უკვე 403 სიტუაციური სახელმძღვანელო მოქმედებს. აღნიშნული სახელმძღვანელოების შემუშავებისა და საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობაში მათი იმპლემენტაციისთვის, შემოსავლების სამსახურში ფუნქციონირებს სიტუაციური სახელმძღვანელოებისა და საგადასახადო/საბაჟო ვალდებულების განსაზღვრასთან დაკავშირებული საკითხების განმხილველი საბჭო, რომლის მუშაობაშიც ჩართული არიან, როგორც ფინანსთა სამინისტროს, ასევე კერძო სექტორის წარმომადგენლები,”- ნათქვამია შემოსავლების სამსახურის განცხადებაში.
კრესტონ ჯორჯიას განცხადება საგადასახადო სახელმძღვანელოსთან დაკავშირებით:
“2023 წლის 9 მარტს გამოქვეყნდა ახალი სიტუაციური სახელმძღვანელო N1008, რომელიც შეეხება კაპიტალში შეტანილ და გატანილ თანხებს შორის წარმოშობილი სხვაობის დაბეგვრას. სიტუაციურ სახელმძღვანელოში მოცემული მაგალითის მიხედვით, საწარმოს ფინანსური აღრიცხვის მიზნებისათვის ფუნქციონალურ ვალუტად განსაზღვრული აქვს ეროვნული ვალუტა _ ლარი. 2020 წელს საწარმოს პარტნიორმა ფიზიკურმა პირმა საწარმოს კაპიტალში განახორციელა 15000 აშშ დოლარის შენატანი, რომელიც ამ დღისთვის არსებული აშშ დოლარის ოფიციალური გაცვლითი კურსის (2.90) მიხედვით შეადგენდა 43500 ლარს. 2021 წელს კი პარტნიორმა საწარმოდან გაიტანა 10000 აშშ დოლარი, რომელიც ამ დღისთვის არსებული აშშ დოლარის ოფიციალური გაცვლითი კურსის (3.10) მიხედვით შეადგენდა 31000 ლარს. კაპიტალში შეტანილ და გატანილ თანხებს შორის წარმოშობილი სხვაობის თანხა _ 2000 ლარი (31000-29000) საგადასახადო ორგანოს მიერ ჩაითვლება, როგორც საწარმოს მიერ დივიდენდის სახით მოგების განაწილება და თანხის გატანის საანგარიშო პერიოდში დაიბეგრა მოგების გადასახადის 15%-იანი და გადახდის წყაროსთან დასაკავებელი საშემოსავლო გადასახადის 5%-იანი განაკვეთებით.
საგადასახადო ორგანოს ზემოხსენებული მიდგომა, მათივე განმარტებით, ძირითადად ეყრდნობა სსკ-ის 981-ე მუხლის მე-2 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტს, რომლის მიხედვითაც განაწილებულ მოგებად არ ითვლება საწარმოს ლიკვიდაციისას ან აქციის/წილის გამოსყიდვისას ფულადი/ნატურალური ფორმით განხორციელებული გადახდა/განაცემი, რომელიც კაპიტალში პარტნიორის მიერ განხორციელებული შენატანის ოდენობას არ აღემატება და ასევე, მცირე და საშუალო საწარმოების ფინანსური ანგარიშგების საერთაშორისო სტანდარტის (მსს ფასს) 30-ე განყოფილების მე-9 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტს, რომლის თანახმადაც, ყოველი საანგარიშგებო პერიოდის ბოლოს საწარმომ უცხოური ვალუტით შეფასებული ფულადი მუხლები უნდა გადაიყვანოს საბოლოო სავალუტო კურსის გამოყენებით.
კრესტონ ჯორჯია არ იზიარებს სიტუაციურ სახელმძღვანელოში აღწერილი ოპერაციის დაბეგვრასთან დაკავშირებით შემოსავლების სამსახურის მიდგომას და საკითხის მიმართ გააჩნია განსხვავებული პოზიცია. კერძოდ, კი ვთვლით, რომ კაპიტალში შეტანილი და გატანილი თანხები უნდა აღირიცხოს პირდაპირ ეროვნულ ვალუტაში _ ლარში, შესაბამისი დღისთვის არსებული ოფიციალური ვალუტის კურსის გათვალისწინებით და არა როგორც უცხოური ვალუტის ეკვივალენტი ლარში, ხოლო დაბეგვრის ობიექტი მხოლოდ იმ შემთხვევაში წარმოიშობა, როდესაც კაპიტალიდან გატანილი თანხა ლარში გადააჭარბებს კაპიტალში განხორციელებულ შენატანს, ასევე ლარში. ამგვარი სახით წარმოშობილი სხვაობის თანხა კი, როგორც ეს სიტუაციურ სახელმძღვანელოშია მოცემული, არ ექვემდებარება მოგებისა და საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრას, ვინაიდან აღნიშნული არ წარმოადგენს მოგების განაწილებას. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ზოგადად შემოსავლების სამსახურის უფროსის მიერ დამტკიცებულ სიტუაციურ სახელმძღვანელოს კანონის ძალა არ აქვს და იგი მხოლოდ შემოსავლების სამსახურის მიდგომებს განსაზღვრავს ამა თუ იმ ოპერაციის დაბეგვრასთან დაკავშირებით. ამასთან, უნდა ითქვას, რომ შემოსავლების სამსახურის მიერ ასეთი მიდგომა, გადამხდელების საგადასახადო შემოწმების დროს, აქამდე არასდროს გამოყენებული არ ყოფილა.
ჩვენი პოზიცია ეყრდნობა მსს ფასს-ის 30-ე განყოფილების მე-9 პუნქტს „ბ“ ქვეპუნქტს, რომლის მიხედვითაც, არაფულადი მუხლები, რომლებიც ასახულია უცხოური ვალუტით პირვანდელი ღირებულებით, საწარმომ უნდა გადაიყვანოს ოპერაციის თარიღისათვის არსებული სავალუტო კურსით და შემდგომ გადაფასებას არ ექვემდებარება. ხოლო ამავე განყოფილების მოდულის მიხედვით, არაფულად მუხლებს მათ შორის მიეკუთვნება წილობრივ ინსტრუმენტში განხორციელებული ინვესტიცია (როგორიცაა, მაგალითად, ინვესტიციები მეკავშირე საწარმოებში) და პარტნიორთა წილი.
გამომდინარე აქედან, საწარმოს კაპიტალი მსს ფასს-ის მიხედვით, განეკუთვნება არაფულად მუხლს და კაპიტალში უცხოურ ვალუტაში თანხის შეტანის/გატანის ოპერაციები აღრიცხვას ექვემდებარება ამ ოპერაციის განხორციელების დღისთვის ლართან მიმართებით არსებული ვალუტის გაცვლის ოფიციალური კურსით და შემდგომ გადაფასებას არ ექვემდებარება. შესაბამისად, სიტუაციურ სახელმძღვანელოში მოცემული მაგალითის მიხედვით, ვინაიდან საწარმოს კაპიტალიდან გატანილი თანხა 31000 ლარის ოდენობით არ აჭარბებს საწარმოს კაპიტალში შენატანის საერთო ოდენობას _ 43500 ლარს და ვინაიდან კაპიტალის მუხლი არ ექვემდებარება გადაფასებას, ე.წ. 2000 ლარის ოდენობით საკურსო სხვაობა არ წარმოიშობა და აღნიშნულ თანხაზე საწარმოს საგადასახადო ვალდებულება არ წარმოეშობა,”- ნათქვამია განცხადებაში.
