ღვინის სამშობლო, დაყენების ორიგინალური მეთოდი, უძველესი ტრადიცია — ეს ის ასოციაციებია, რაც ქართულ ღვინოზე საუბრისას გვიჩნდება. საქართველოში ღვინის დაყენება იმდენად ყოველდღიურობის ნაწილია, ხშირად არც ვფიქრობთ, რა სირთულეებს უკავშირდება ეს პროცესი; რა გზას გადის ხალხი, ვინც ამ საქმეს აკეთებს; როგორია მეღვინეობა, როგორც ბიზნესი.
მეღვინე ბაია აბულაძის თქმით, პირველ რიგში, არ უნდა გამოგვრჩეს მხედველობიდან, რომ ეს არის საქმე, რომლის შედეგსა და ფინანსურ მოგებას მალევე ვერ ნახავ.
“როცა დავიწყეთ, დაახლოებით, 10-წლიან ვადას ვფიქრობდით იმიტომ, რომ გჭირდება დაგეგმო სარეველებთან ბრძოლა, დაგეგმო კულტივაცია — ნიადაგი მოამზადო სათანადოდ, დრენაჟი გააკეთო ისე, რომ პრობლემა არ შექმნას დამდგარმა წყალმა და ძალიან ბევრი გარემო ფაქტორი გაითვალისწინო. ზოგადად, მევენახეობა სწრაფი, დროში გაწერილი საქმე არაა. ყველაფერი ძალიან დიდ მოთმინებასა და ენერგიას მოითხოვს”.
ბაიამ ეს საქმიანობა თავის და-ძმასთან ერთად 2015 წელს, 22 წლის ასაკში დაიწყო. როგორც ამბობს, ღვინის დაყენება ყოველთვის იყო ოჯახის ტრადიცია, მაგრამ საქმიანობად მოგვიანებით იქცა. ბაღდათის რაიონის სოფელი ობჩა, სადაც მათი ვენახებია გაშენებული, მიწის დიდი რესურსით არ გამოირჩევა, მაგრამ იქაური მოსავალი ცნობილია თავისი გემოთი და არომატით.
“სულ რაღაც 2 ჰექტარამდე მიწა გვქონდა და ეს მიწა დაკავებული იყო შერეული, სხვადასხვა კულტურით. 2015 წლის მერე მთლიანად ვენახს დავუთმეთ. ძალიან საინტერესო მიწაა და ყურძნის განსხვავებულობითაც გამოირჩევა. დღეს ჯამში 18 ჰექტარამდე მიწა გვაქვს, მაგრამ ამ ყველაფერს დრო და რესურსები სჭირდება, რადგანაც საკმაოდ ძვირი სიამოვნებაა ვენახების გაშენება და მხოლოდ ამ საქმეზე ვართ ორიენტირებული”.
მეღვინეობაზე საუბრისას განსაკუთრებული აქცენტი ისმება მექანიზაციაზე. ბაიას თქმით, როცა ამ საქმეს აკეთებ, მნიშვნელოვანია, რომ გქონდეს გამართული ტექნიკა, რომელიც შრომას შეგიმსუბუქებს. აღნიშნავს, რომ ამ მხრივ საქართველო, ალბათ, 40 წლით უკან მაინც არის. მიუხედავად ამისა, არსებული რესურსებითა და საქმის სიყვარულით მაინც შესაძლებელია შედეგის მიღება და წარმატების მიღწევა.
“დღემდე ბევრი რამ გვჭირდება ცოდნის ნაწილში იმიტომ, რომ ტექნიკები, მიდგომები, რაც დაავადებებთან ბრძოლაში გამოიყენება განვითარებულ ქვეყნებში, ჩვენს რეალობაში ცოტა რთულია ამის ქონა. მექანიზაციის ნაწილში გვქონდა მწირი რესურსი, თუმცა, როცა მიწებს ვყიდულობდით და ვენახებს ვაშენებდით, ვიცოდით, რომ ამ რესურსზე უნდა აგვეწყო ყველაფერი. დღეს გვყავს ორი ტრაქტორი და ნელ-ნელა ვაწყობთ გეგმებს იმაზე, თუ როგორ შევიმსუბუქოთ შრომა, როგორ ვიმუშაოთ უფრო ეფექტიანად მეტი მექანიზაციის საფუძველზე”.
პირველ ნაბიჯებზე საუბრისას აღნიშნავს, რომ მნიშვნელოვანია ფესტივალებზე ხშირი დასწრება, სხვა მწარმოებლების გაცნობა, ცოდნის გაღრმავება და საკუთარი წარმოების სხვებისთვის გაცნობა. ასევე, ამბობს, რომ 2015 წლიდან დღემდე სხვადასხვა ეტაპი გაიარეს იმისთვის, რომ დღეს ბაიას ღვინო საზღვრებს გარეთ გაყიდულიყო.
“პირველი ეტაპი იყო წარმოების მდგრადობის ეტაპი იმიტომ, რომ პირველად გვქონდა ღვინო ჩამოსხმული პრაქტიკაში და ეს ღვინო როგორ უნდა ყოფილიყო მდგრადი და სტაბილური, მაგაზე ბევრს ვმუშაობდით. მეორე ეტაპი იყო ექსპორტი — 2017 წლიდან დღემდე უკვე 15 ქვეყანაში გაგვაქვს. წარმოების დაახლოებით, 70%-ზე მეტი ექსპორტზე გადის. მესამე ეტაპი იყო ტურიზმში ჩართვა და ეს ეტაპიც სადღაც 2018 წლიდან დაიწყო — ტურიზმი და კულინარიული ტურები”.
რისკებსა და სირთულეებზე საუბრისას საკითხს ორ ნაწილად ყოფს და ამბობს, რომ მევენახეობა ცალკე რისკებს შეიცავს, მეღვინეობას კიდევ სულ სხვა რისკები ახლავს თან.
“მევენახეობის ნაწილში არის სოკოვანი დაავადებების რისკი და წელს, ალბათ, ყველაზე რთული წელი იყო, რადგან სოკოვანი დაავადებების გაორმაგებული რაოდენობა იყო. ბევრ ადგილას სეტყვა იყო და ჯამურად მოსავლიანობა ამან ძალიან შეამცირა. მეღვინეობას რაც შეეხება, ყველაზე დიდი რისკი, ალბათ, არის გაყიდვების ნაკლებობა. ჩვენ არ ვართ წარმოება, რომელსაც ჰყავს გაყიდვების მენეჯერი ან აქვს უამრავი შესაძლებლობა. ამ ნაწილში ნაკლები ცოდნა და გამოცდილება გვაქვს. რისკია ხარისხიანი ღვინის დაყენება — დუღილის დაწყებიდან ადრეულ გაზაფხულამდე სულ ღვინოს ეკუთვნის ჩვენი დრო”.
ბაია 5 იმერულ ღვინოს გვთავაზობს, მათ შორის 3 თეთრი — ცოლიკოური, ციცქა და კრახუნა და 2 წითელი — ალადასტური და ოცხანური საფერე. როგორც თავად აღნიშნავს, ღვინის მოყვარულებს განსაკუთრებით მოსწონთ ამ ღვინოების არომატულობა და ჯიშურობის გამოხატვა.
ღვინოს ტრადიციული მეთოდით, ქვევრში აყენებენ, მაგრამ რადგან ტიპური იმერული ღვინო თხელია, ხშირად ჰგონიათ, რომ ევროპული წესითაა დაყენებული.
ბიზნესკონკურენციაზე საუბრისას ამბობს, რომ ამ მხრივ სფეროში ჯანსაღი გარემოა. გამოცდილი მეღვინეები დამწყებებისადმი რჩევებს არ იშურებენ და საკუთარ გამოცდილებასაც აზიარებენ. რაც შეეხება ქალ მეწარმეებს, აღნიშნავს, რომ ამ მხრივ სხვაობა ნაკლებად იგრძნობა, თუმცა, იყო მოსაზრება, რომ ბაიას ღვინო იმიტომ იყიდებოდა, რომ ქალები აწარმოებდნენ.
“ვინც არ უნდა იყოს ღვინის უკან, მყიდველი აფასებს გემოვნური თვისებებით, ხარისხით, სტაბილურობით, არომატულობით. ამერიკელმა და სინგაპურელმა სულ არ იცის, ვინ აკეთებს ამას. ჩვენ ვაყენებთ ტრადიციული მეთოდით — ჭაჭასთან კონტაქტით და ეს იწვევს დიდ ინტერესს უცხოელ მომხმარებელში”.
ამ ეტაპზე ბაიას ღვინის უცხოური ბაზარი მოიცავს ამერიკას, ევროკავშირის ქვეყნებს, ჩრდილოეთ ევროპის ქვეყნებს, დიდ ბრიტანეთს, ირლანდიას, აზიის ქვეყნებიდან ჩინეთს, იაპონიას, სინგაპურსა და სამხრეთ კორეას.
მევენახეობა-მეღვინეობაზე საუბრის დასასრულს ბაიამ აღნიშნა, რომ მეღვინეობა არის უწყვეტი დაკვირვების, ანალიზისა და შრომის პროცესი, რადგან ვენახები ბავშვებივით არიან, მთელი 2-3 წელი უნდა დაუთმო, ელოლიაო და ზარდო, რომ კარგი შედეგი მიიღო.
ბაიას ღვინოსთან ერთად საქართველოს ბანკი კიდევ სხვა უამრავ აგრობიზნესს უჭერს მხარს განვითარებაში. უფრო კონკრეტულად, საქართველოს ბანკი ადგილობრივ ბიზნესებს სპეციალურ პირობებს სთავაზობს, მაგალითად, სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკის თანადაფინანსებას, ერთწლოვანი კულტურების დაფინანსებას და მარნების დაფინანსებას აგროტურიზმის განვითარებისთვის.
