„ანალიტიკა“-მ ექსკლუზიური ინტერვიუ ჩაწერა Fitch Ratings-ის ანალიტიკური გუნდის ხელმძღვანელთან არვინდ რამაკრიშნანთან. მას ჩვენ საქართველოს ეროვნული ბანკის რეზერვების პოლიტიკის შეფასება ვთხოვეთ. არვინდ რამაკრიშნანმა თავი შეიკავა, პირდაპირ ეთქვა, სწორია თუ არა სებ-ის გადაწყვეტილებები, რომელთა მიხედვითაც, სექტემბრის ბოლოდან მოყოლებული რეზერვები რეკორდული მოცულობებით იყიდება, თუმცა ბოლო პერიოდის ინტერვენციები ჩვენთვის დეტალურად გააანალიზა.
გუშინ გავიგეთ, რომ 2024 წლის ოქტომბერში, საქართველოს სავალუტო რეზერვები 627 მილიონი დოლარით, 4.08 მილიარდ დოლარამდე შემცირდა, რაც სებ-ის არსებობის ისტორიაში ყველაზე მკვეთრი ერთთვიანი ვარდნაა.
რა ლოგიკა ჩანს სებ-ის გადაწყვეტილებაში რეკორდული მოცულობებით ხარჯოს რეზერვები მაშინ, როცა ფუნდამენტური ფაქტორები საქართველოში და თქვენც ეს აღნიშნეთ, საკმაოდ მედეგი გამოდგა? – „ანალიტიკა“-ს ავტორისა და წამყვანის ამ კითხვაზე, არვინდ რამაკრიშნანმა აღნიშნა, რომ საქართველოს ეროვნული ბანკი დღემდე ამბობს, რომ ის მცურავი გაცვლითი კურსის ერთგული რჩება და ბაზარზე მხოლოდ მაშინ ერევა, როცა მკვეთრი ვოლატილობის რისკს ხედავს და თავისი ინტერვენციით ცდილობს, ბაზრის მიმართ ნდობა აღადგინოს.
არვინდ რამაკრიშნანი „ანალიტიკა“-სთან ექსკლუზიურ ინტერვიუში დეტალურად აანალიზებს ორ მსხვილ ინტერვენციას, რომელიც Fitch Ratings-მა დეტალურად შეისწავლა.
„ერთი მას შემდეგ მოხდა, რაც პარლამენტმა მაისში ე.წ. გამჭვირვალობის კანონი დაამტკიცა. მაშინ ცენტრალურმა ბანკმა ჯამში 109 მილიონი დოლარი გაყიდა. ჩვენთვის ცხადი იყო, რომ ეს ნაბიჯი ცენტრალურმა ბანკმა გადადგა იმიტომ, რომ ლარისადმი ნდობა გაეძლიერებინა - სუსტი ლარი უარყოფითი გავლენის მქონე შეიძლება იყოს იმ მოცემულობაში, როცა საგარეო ვალის 70% უცხოურ ვალუტაშია“, - ამბობს არვინდ რამაკრიშნანი.
მეორე ინტერვენცია არჩევნებამდე ერთი კვირით ადრე იყო. „ამ ჯერზე, არჩევნებამდე ერთი კვირით ადრე - საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა 100 მილიონ დოლარამდე გაყიდა. ეს შესაძლოა ყოფილიყო ნაბიჯი, რომელიც მიზნად ისახავდა არჩევნების შედეგების შემდეგ მოსალოდნელი მერყეობის განეიტრალებას“, - ასეთია ამ შემთხვევაში არვინდ რამაკრიშნანის პასუხი და აშკარაა, რომ ამ ინტერვენციის გადაწყვეტილება Fitch Ratings-ისთვის პირველთან შედარებით გაცილებით ბუნდოვანია.
„ანალიტიკა“-ს ავტორისა და წამყვანის კითხვაზე - არჩევნების კონტექსტში ახსენით სებ-ის მეორე გადაწყვეტილება რეზერვების გაყიდვასთან დაკავშირებით და რა დოზით ითვალისწინებთ ამ შემთხვევაში არჩევნების გავლენას? მაგალითად: თვალს ადევნებთ თუნდაც იგივე ჟურნალისტურ საგამოძიებო მასალას იმასთან დაკავშირებით, თუ რამდენი ე.წ. შავი ფული დაიხარჯა ქეშის სახით ამ არჩევნებზე? ან ეუთო/ოდირის შეფასებებს, ამომრჩევლის პოტენციურ მოსყიდვასთან დაკავშირებით? შეიძლება ამ ეფექტის განეიტრალების მცდელობაც ყოფილიყო სებ-ის გადაწყვეტილება? - პასუხის გაცემისგან არვინდ რამაკრიშნანმა თავი შეიკავა.
„მე არ მინდა, კომენტარი გავაკეთო კონკრეტულად იმაზე, თუ რამდენად კარგია ან ცუდია [სებ-ის] ეს მიდგომები. მხოლოდ იმას ვიტყვი, რომ ზოგადად, როდესაც ქვეყანას მცურავი გაცვლითი კურსის რეჟიმი აქვს, ჩვენ ამ მოქნილობას მნიშვნელოვნად მივიჩნევთ და შეფასებაშიც ვითვალისწინებთ. აქ შემოდის სწორედ რეზერვების ადეკვატური მოცულობის ბუფერის ფლობაც. როგორც უკვე აღვნიშნე, საქართველოს რეზერვები ადეკვატურ ნიშნულზე დაბლაა. ეს მოცემულობაა, რომელსაც ყურადღებით უნდა დავაკვირდეთ“, - ეუბნება Fitch Ratings-ის ანალიტიკური გუნდის ხელმძღვანელი ექსკლუზიურ ინტერვიუში „ანალიტიკა“-ს.
ბოლო ერთი წლის განმავლობაში საქართველოს სავალუტო რეზერვების მოცულობა $1 მილიარდი დოლარით შემცირდა. საქართველოს სავალუტო რეზერვების მოცულობა ამ დონეზე ბოლოს 2022 წლის ივლისში იყო.
