არჩევნები დემოკრატიული მმართველობის ქვაკუთხედია, მაგრამ ზოგი ქვეყნისთვის არჩევნები უზარმაზარ ხარჯებთან არის დაკავშირებული. ამჯერად გაგაცნობთ იმ ქვეყნების სიას, რომლებმაც არჩევნებზე ყველაზე მეტი ფინანსური რესურსი დახარჯეს.
1. აშშ – 2020 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები
რეიტინგს ამერიკის შეერთებული შტატებით ვიწყებთ, რომლის 2020 წლის არჩევნები ისტორიაში ყველაზე ძვირად ღირებული იყო და ხარჯების საერთო მოცულობამ თითქმის 14 მილიარდი დოლარი შეადგინა. ეს თანხა ბევრ სახელმწიფოს შეიძლება წარმოუდგენლად მოეჩვენოს, რადგან ის ქვეყნების დიდი ნაწილის ეკონომიკის ტოლფასია, თუმცა ამერიკის საარჩევნო სისტემაში კერძო ფინანსური ჩართულობა მნიშვნელოვან როლს თამაშობს, ამიტომ თანხის მნიშვნელოვანი ნაწილი კერძო სექტორიდან იყო წამოსული.
2020 წელს ამერიკელებს არჩევანის გაკეთება მაშინდელ პრეზიდენტ დონალდ ტრამპსა და ჯო ბაიდენს შორის მოუწიათ და შეიძლება ითქვას, რომ ეს არჩევნები ქვეყნის ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე დაძაბული და სკანდალური იყო, რომლის კულმინაციად 6 იანვრის მოვლენები და კაპიტოლიუმის შენობაში შეჭრის ფაქტი შეიძლება ჩაითვალოს.
2020 წლის არჩევნები განსაკუთრებით უცნაური Covid-პანდემიის გამო იყო, რადგან ამომრჩევლებს წინასწარ უწევდათ რეგისტრაცია, სოციალური დისტანციის შენარჩუნება და კოვიდრეგულაციების დაცვა, რაც, საბოლოო ჯამში, ადმინისტრაციულ ხარჯებს მკვეთრად ზრდიდა. ასევე, ქვეყნის მთავრობას უსაფრთხოებასთან და არჩევნების ახალ წესებთან დაკავშირებით მასშტაბური მარკეტინგული კამპანიის წარმოება მოუწია, რაზედაც მილიარდობით დოლარი დაიხარჯა.
პოლიტიკური დაპირისპირებისა და სკანდალების მიუხედავად, 2020 წლის არჩევნებში გამარჯვება დემოკრატიული პარტიის კანდიდატმა, ჯო ბაიდენმა შეძლო, რომელიც თავის პოსტს ახალ პრეზიდენტს ორ კვირაში გადააბარებს.
2. ინდოეთი – 2019 წლის არჩევნები
რეიტინგში მეორე ადგილს პლანეტის ყველაზე მრავალრიცხოვანი დემოკრატიული სახელმწიფო - ინდოეთი იკავებს, სადაც 2019 წელს ჩატარებულ არჩევნებში 7 მილიარდ 200 მილიონი დოლარი დაიხარჯა.
2019 წელს ხმის მიცემის პროცესი ექვსი კვირის განმავლობაში მიმდინარეობდა, რადგან არჩევნებში 900 მილიონი ამომრჩეველი იყო რეგისტრირებული, რაც რეკორდული მაჩვენებელია. ასევე რეკორდული იყო საარჩევნო უბნების, ბიულეტენების, დამკვირვებლებისა და კომისიის წევრების რაოდენობა.
როგორც ცნობილია, ხარჯების უდიდესი ნაწილი ადმინისტრაციულ პროცედურებზე და მარკეტინგზე მოდის, რადგან თითქმის მილიარდ ამომრჩეველთან კომუნიკაციის დამყარება ტელევიზიისა თუ სოციალური მედიის მეშვეობით, იაფი ნამდვილად არ არის.
ინდოეთის ისტორიულ არჩევნებში გამარჯვების მოპოვება პრემიერ-მინისტრ ნარენდრა მოდის პარტიამ შეძლო, რომელმაც 2019 წელს ყველაზე მეტი ხარჯი გასწია.
3. ბრაზილია – 2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები
ბრაზილიის 2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები ასევე გამორჩეული იყო კოლოსალური ხარჯებითა და გამოწვევებით. ბრაზილიის საპრეზიდენტო არჩევნებში 2018 წელს დაახლოებით 2 მილიარდ 800 მილიონი დოლარი დაიხარჯა, რაც ქვეყნის ისტორიაში დაფიქსირებული რეკორდული მაჩვენებელი იყო.
ამ არჩევნებში გამარჯვება ლიბერალური პარტიის კანდიდატმა, ჟაირ ბოლსონარუმ მოიპოვა, რომელმაც ხმების 55% მიიღო.
4. იაპონია – 2014 წლის საპარლამენტო არჩევნები
რეიტინგში მეოთხე ადგილს იაპონია იკავებს, სადაც 2014 წელს ჩატარებულ საპარლამენტო არჩევნებში 1 მილიარდ 600 მილიონი დოლარი დაიხარჯა.
არჩევნებში გამარჯვება პრემიერ-მინისტრ შინძო აბეს ლიბერალ-დემოკრატიულმა პარტიამ შეძლო, რომელმაც პარლამენტში 61%-იანი უმრავლესობა მოიპოვა.
როგორც იაპონიას სჩვევია, 2014 წლის არჩევნებისთვის გამოიყენეს თანამედროვე ტექნოლოგიები, რაც პროცედურის ეფექტურად წარმართვას უზრუნველყოფდა, თუმცა ამან ხარჯების ზრდაც გამოიწვია. მიუხედავად საკმაოდ დაძაბული ვითარებისა, საერთაშორისო დამკვირვებლებმა იაპონიაში ჩატარებული არჩევნები სამართლიანად და გამართულად შეაფასეს.
5. დიდი ბრიტანეთი – 2016 წლის Brexit რეფერენდუმი
2016 წელს დიდ ბრიტანეთში ჩატარებულმა Brexit-ის რეფერენდუმმა ქვეყნის ისტორიაში ყველაზე დიდი თანხები მოითხოვა. რეფერენდუმის საერთო ხარჯმა 1 მილიარდ 100 მილიონ დოლარს მიაღწია. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ხელისუფლების არჩევნები არ იყო, იგი არანაკლებ მნიშვნელოვან საკითხს უკავშირდებოდა, კერძოდ, ქვეყნის ევროკავშირიდან გასვლას, რომელთან დაკავშირებით ბრიტანეთის მოსახლეობამ მხარი სწორედ გასვლის ინიციატივას დაუჭირა. ხმის მიცემის პროცესში გამოყენებული იქნა თანამედროვე ტექნოლოგიები და ხმის დათვლის სისტემები. საერთო ჯამში, 2016 წლის რეფერენდუმში ამომრჩევლების 52%-მა Brexit-ს დაუჭირა მხარი.
