საქართველოს გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის მინისტრის ყოფილ პირველ მოადგილეს სჯერა, რომ „საეჭვო სათაურის კანონი ევროპისკენ გადადგმული ნაბიჯია და არა - რუსეთისკენ“. ამის შესახებ მან BMGTV-ის გადაცემა „წერტილთან“ ინტერვიუში ე.წ. „რუსულ კანონზე“ საუბრისას განაცხადა, რომელიც პარლამენტმა სამი მოსმენით უკვე მიიღო. "ვერცერთი მთავრობა, ვერც წარსულში, ვერც დღეს და ვერც მომავალში ვერ გარისკავს რუსეთისკენ გადადგას ნაბიჯი. ეს არის თვითმკვლელობის ტოლფასი“, - აცხადებს ის, მაგრამ, რა თქმა უნდა, არც გელა ხანიშვილი ფლობს ზუსტ ინფორმაციას, რატომ დასჭირდა „ქართულ ოცნებას“ იმ კანონის მეორედ შემობრუნება, რომლის გაწვევაც შარშან ხალხის პროტესტის შედეგად მოუწია. მინისტრის ყოფილ მოადგილეს, რომელიც ამჟამად ბიზნესითაა დაკავებული, „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის შინაარსობრივ მხარესთან გარკვეული შენიშვნები და კითხვებიც აქვს.
- ვის სჭირდება კანონი, რომლის გამოც თვეზე მეტია უწყვეტი პროტესტია ქვეყანაში, იფიცებიან სტუდენტები... და საერთაშორისო პარტნიორები გვეუბნებიან, რომ ეს არის რუსული ყაიდის კანონი, რომლითაც ევროკავშირთან ინტეგრაციის გზაზე წინ ვერ წავალთ...
- პირველ რიგში, მინდა აღვნიშნო, რომ ჩემი გარკვეული გამონათქვამები და პოზიცია შეიძლება, ხარაკირის ტოლფასი იყოს, მაგრამ ვამბობ იმას, რასაც ნამდვილად ვფიქრობ და ჩემს ხედვასაც ჩამოვაყალიბებ. საქართველოში დონორებთან 1990-იანი წლებიდან ვმუშაობ და თუ რამე გამიკეთებია ან რამეს ვაკეთებ, მთავარი მიზანი იყო საბჭოთა საქართველო როგორ დაგვეშორებინა დღევანდელი საქართველოსგან; რუსეთი როგორ გადასულიყო უკანა პლანზე და როგორც გავმხდარიყავით ევროკავშირის წევრობის ღირსი ქვეყანა, როგორ გვევლო ევროკავშირისკენ, ევროატლანტიკური სივრცისკენ. მთელი ჩემი შრომა სწორედ ამ მიზნებზე იყო ორიენტირებული. რაც შეეხება უშუალოდ მინისტრის მოადგილეობის პერიოდს, 6.5 წელი ვემსახურებოდი წინა ხელისუფლების მიერ მომსპარი, გაფუჭებული ურთიერთობის აღდგენას ევროკავშირთან; 2014 წელს, როცა მოეწერა ხელი ასოცირების ხელშეკრულებას, პირველი, რაც დაიწერა, ეს იყო მათ მიერ გაუქმებული 250 ნორმატიული აქტის მიღება მხოლოდ სოფლის მეურნეობაში...
- ვინ როგორ მიდიოდა ევროკავშირისკენ, ეს არ არის ჩვენი დღევანდელი ინტერვიუს თემა, თუმცა როდესაც „ქართული ოცნება“ მოვიდა ხელისუფლებაში, ასოცირების ხელშეკრულების დიდი ნაწილი შეთანხმებული იყო...
- ევროპისკენ საქართველოს სვლა არც მიხეილ სააკაშვილის ხელისუფლების დროს დაწყებულა და არც - „ქართული ოცნების“ დროს...
- დიახ და ამიტომაც ძალიან გვტკივა მოქალაქეებს, როდესაც ევროპელი პარტნიორები გვეუბნებიან, რომ „რუსული კანონის“ მიღება შეაფერხებს საქართველოს ევროინტეგრაციის პროცესს...
- რა თქმა უნდა... უკვე ვთქვი, რომ 6.5 წელი ვიმსახურე სამინისტროში და არ ყოფილა მთავრობისგან არცერთი ფრაზა რუსეთისკენ სვლაზე და დღესაც, რეალურად, ვერ ვხედავ მსგავს განზრახვას; ის გადაწყვეტილებები, რასაც იღებენ მხოლოდ და მხოლოდ ევროპისკენ სვლით უნდა იყოს მოტივირებული.
- კანონი, რომელიც მიიღეს ევროპასთან დაახლოებისთვის ნამდვილად არ არის მოტივირებული...
- არსებობს ასეთი გამონათქვამი - ნუ ენდობით სიტყვებს ნურც თქვენსას და ნურც სხვისას, არამედ ენდეთ მხოლოდ საქმეს თქვენსასაც და სხვისასაც.
- სიტყვასაც ვისმენთ და საქმესაც და არ გამოიყურება საიმედოდ...
- მე ვენდობი „ქართული ოცნების“ მიერ გაკეთებულ საქმეს, რადგან ევროკავშირთან დაახლოების მიმართულებით ყველა ფუნდამენტური გადაწყვეტილება ამ ხელისუფლების მიერაა მიღებული - ევროინტეგრაციის შესახებ კონსტიტუციაში ჩანაწერით დაწყებული, კანდიდატის სტატუსის მიღებით დამთავრებული.
- ისიც ვთქვათ, რომ გვქონდა ევროკავშირის 12 რეკომენდაცია, რომელიც ხელისუფლებამ არ შეასრულა...
- სულ იქნება ასეთი შემთხვევა... 12 რეკომენდაციის შესრულების წინააღმდეგ იმუშავეს თავად ქართველებმა და ეს დაამტკიცეს. საკუთარი თავი ამხილეს.
- რუსული კანონის მეორედ მობრუნების და მიღების ლოგიკა გესმით?
- ზოგადად, მესმის. მე როგორც ფერმერი სამინისტროს მიზნობრივად მოცემული თანხების ხარჯვის აუდიტს ვაბარებ. ჩემს ანგარიშებსაც არ ენდომება სახელმწიფო. ამიტომ მე როგორც სახელმწიფო მოხელე და როგორც ფერმერი ვერ ვხედავ რაიმე პრობლემას იმაში, რომ ნებისმიერი ფინანსური რესურსი იყოს გამჭვირვალე; ასევე, ნებისმიერი დონორი ავალდებულებს პარტნიორ ორგანიზაციას ოთხ თვეში ერთხელ ჩააბაროს ანგარიში. თქვენ ბატონი ირაკლი კობახიძის განცხადება ახსენეთ იმის თაობაზე, რომ “სახელმწიფო სოფლის მეურნეობისთვის წლიურად ₾330 მილიონს ხარჯავს, უცხოური გრანტებით კი ₾30 მილიონი ჩაიდოo”. დიახ, ჩვენი სახელმწიფო ჩვენ უნდა ავაშენოთ, მაგრამ როცა შედარებაა, არ შეიძლება ითქვას, რომ თითქოს ყველაფერს დონორები აკეთებენ. „ოცნების“ ხელისუფლების პერიოდში, სახელმწიფოს მიერ, სოფლის მეურნეობის მხარდაჭერისთვის მილიარდი ლარია დახარჯული.
- საქართველოს მოქალაქეების მილიარდი ლარი...
- რა თქმა უნდა, მათ შორის ჩემ მიერ გადახდილი გადასახადებია. ასე იმართება სახელმწიფო.
- ამიტომ ირაკლი კობახიძე ჩვენ არ უნდა გვამადლიდეს, რამდენს ხარჯავს სოფლის მეურნეობის განვითარებისთვის მთავრობა, რადგან ეს მისი პირადი ფული არაა.
- არ გამადლით. ეს ფაქტის აღწერაა. დონორის ფულიც არაა დონორის ფული - ის იმ სახელმწიფოს მოქალაქეების ფულია, საიდანაც არიან...
- დიახ. მაგალითად, USAID-ის პროგრამები საქართველოში ამერიკელი გადასახადების გადამხდელების ფულით ხორციელდება. არაერთი წარწერა, აბრა გვინახავს სხვადასხვა საწარმოს თუ კომპანიის კედლებზე....
- დიახ. მეც მაქვს ასეთი აბრა...
- „რუსული კანონის“ ამოქმედების შემთხვევაში, ამერიკელ თუ ევროპელ დონორებს ანუ ვინც მოგცათ ფული განვითარებისთვის, „უცხო ძალა“ ეწოდება...
- უცხო ძალას უწოდებ თუ - არა, ეს იყო უცხოური ძალის ფული, ამიტომ ვამბობ, რომ აღქმებზეა საუბარი.
- თქვენი აზრით, კარგი შინაარსი აქვს „უცხო ძალას“ ამ კანონით?
- დიახ.
- მაშინ მეგობრული ძალა ვუწოდოთ. ის ხომ დაგეხმარათ განვითარებაში და დონორები და პარტნიორი ქვეყნების ელჩებიც ამას გვეუბნებიან, რომ უხერხულია, პარტნიორს, ვინც გეხმარებათ, „უცხო ძალა“ უწოდო...
- არავინ ამბობს, რომ ეს უცხოური ძალა არის დამნაშავე ძალა. მეგობრებთანაც მიმსჯელია ამ თემაზე და მგონია, რომ კანონის სათაურის ან ჩანაწერის უკეთესი ვერსიის შესაძლებლობა არსებობს და პარლამენტი იმიტომ არის პარლამენტი, რომ იქ უნდა იმართებოდეს მსჯელობა და არა იარლიყების მიკერება...
- ანუ გარკვეულწილად თქვენც გჭრით ყურს ტერმინი „უცხო ძალა“ და „უცხო ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“?
- არა.
- შარშან ამ კანონს აგენტების შესახებ კანონი ერქვა...
- არავითარი ის აგენტი ის აგენტი არ არის. ეს არ არის KGB-ის აგენტი, რომლითაც გაჭედილია საქართველო დღესაც და ღმერთმა იცის, რა როლს ასრულებენ...
- ნამდვილად სჯობს ხელისუფლების შესაბამისმა ორგანოებმა მათი გამოვლენისთვის იმუშაონ; ამისთვისაც ვქირაობთ.
- ჩემი აზრით, რადგან საზოგადოების წინააღმდეგობა არის, შესაძლებელი იყო, ამ კანონზე იმუშაონ პარლამენტში პოზიციამ და ოპოზიციამ და მიიღონ სახელმწიფოსთვის მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება, კანონის უკეთესი რედაქციის მიღების გზით. როგორც კანონებზე მუშაობის დიდი გამოცდილების მქონე ადამიანმა, შემიძლია ვთქვა, ამ საკითხს როგორ შევხედავდი, მე რომ პარლამენტარი ვყოფილიყავი ანუ როგორ შევინარჩუნებდი კანონის შინაარსს და კანონის ამოცანას ანუ პრობლემების გადაჭრასაც ემსახურება, მაგრამ სხვა ტექსტით. მეგობრებთან ერთადაც განვიხილე ეს კანონი.
- რა დასკვნამდე მიხვედით - თუ „რუსული კანონის“ ნამდვილი მიზანი არის გამჭვირვალობა, სხვა კანონებში ცვლილების შეტანით ან მუხლის დამატებით ვერ შეიძლებოდა ამ პრობლემის გადაჭრა ან სხვა სახელით?
- თეორიულად ყველაფერი შეიძლება, ამას სჭირდება მსჯელობა და არა - იარლიყები.
- მთავარი კითხვაც ეს არის - არის კი, ამ კანონის მიზანი გამჭვირვალობა?
- ამ კითხვის დამსმელმა სხვა მიზანი უნდა დაინახოს...
- დავინახეთ. დაინახეს საერთაშორისო პარტნიორებმაც და არასამთავრობო ორგანიზაციებმაც, ვისაც ეს კანონი შეეხება და მათი დიდი ნაწილი არ აპირებს „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციის“ რეესტრში დარეგისტრირებას. მაგალითად, ნინო ზამბახიძეს და „ფერმერთა ასოციციას“ ყველა კარგად ვიცნობთ. რატომ უნდა იაროს მან ამ იარლიყით?
- არ უნდა აიაროს.
- “ფერმერთა ასოციაციას“ ამ სახელს არქმევს „რუსული კანონი“...
- მასთანაც დიდი დისკუსია მქონდა...
- ანუ უხერხულია ეს იარლიყი მივაკეროთ ნინო ზამბახიძეს?
- მე არ ვთვლი რომ უხერხულია და იმიტომ არ უნდა ვუწოდოთ...
- „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციის“ რეესტრი უწოდებს ამას...
- საქართველოს ფერმერთა ასოციაციის ერთ-ერთი დამფუძნებელი მეც ვარ. ასოციაცია, ისევე როგორც ბევრი სხვა არასამთავრობო ორგანიზაცია ხარჯავს უცხოურ ფულს უცხოური კანონმდებლობით, უცხოური შესყიდვის მეთოდოლოგიით და უცხოელების რეკომენდაციით...
- ამიტომ ფერმერთა ასოციაცია უცხოური ძალების ინტერესების გამტარებელია?
- არის.
- რატომ?
- სიკეთის გამტარებელია.
- სიკეთე ვისთვის მოაქვს?
- საზოგადოებისთვის.
- მაშინ ქართული ინტერესების გამტარებელი რომ დავარქვათ და არა უცხო ძალის?
- თეორიულად ეს შეიძლება... როდესაც უცხოელი მაძლევს ფულს მერძევეობის სექტორის განვითარებაში, ვაკეთებ ქართულ საქმეს, ვავითარებ სექტორს და შევდივარ ევროკავშირში, რადგან ევროკავშირი მთხოვს, როგორი მერძეული მეურნეობა უნდა მქონდეს. ის, როდესაც ამ ფულს მაძლევს, ერთად ვაკეთებთ ევროპულ და ქართულ საქმეს, მე როგორც მისი ოჯახის განუყოფელი წევრი.
- სწორედ ამიტომაც, უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი რატომ უნდა ეწოდოს ამ ორგანიზაციებს? ვუწოდოთ ქართული ინტერესების გამტარებელი ან ქართულ-უცხოური თუ მიზანი არაა იარლიყის მიკვრა...
- არ შეიძლება, რადგან უცხოურ ფულზეა საუბარი...
- ქართულიც ხომ არის?
- დიახ, კანონის თანახმად, ვისი შემოსავლის 20%-ზე მეტი უცხოური ძალაა, ის ორგანიზაცია რეგისტრირდება. თუ სულ ქართულია, არავინ არაფერს გეუბნება.
- ანუ სადღაც ცუდი აღქმა/შინაარსი აქვს ამ იარლიყს...
- შინაარსი ცუდი არაა - უცხოურ ფულს ხარჯავს არასამთავრობო ორგანიზაცია.
- უცხოური ძალის ინტერესს ატარებს?
- უცხოური ძალა არ მოდის აქ, თუ იმ ძალას არ უნდა, შენ რამე გააკეთო...
- მგონი, არ გსურთ დაიჯეროთ, რომ ცუდი შინაარსი აქვს ამ კანონს და სახელი მით უმეტეს და ნამდვილი მიზანი არ არის ფინანსების გამჭვირვალობა.
- თქვენ უნდა დაიჯეროთ...
- რა უნდა დავიჯეროთ - „ქართული ოცნების“ დაწერილი კანონი მოსწონს მხოლოდ რუსეთს და მეორე მხარეს არის ყველა ნამდვილი საერთაშორისო მეგობარი და პარტნიორი, ვინც გვაფრთხილებს, არ ავამოქმედოთ ეს კანონი, რადგან ევროპული პერსპექტივისთვის ცუდია...
- არა, ისინი ამბობენ, რომ ეს კანონი შეიძლება უკეთესი რედაქციის იყოს და მეც ვადასტურებ.
- მთელი წელი ჰქონდა „ქართულ ოცნებას“ ამ კანონის უკეთესად დამუშავებისთვის, მაგრამ არავის სჯერა, რომ მიზანი გამჭვირვალობაა...
- ევროკავშირს 2.5 მილიონ-ევროიანი ახალი პროექტი აქვს გამოცხადებული სოფლის მეურნეობის მიმართულებით. თუ შენ არ შეადგინე ისეთი განაცხადი, რომელიც EU-ის მოთხოვნებს არ აკმაყოფილებს, 2.5 მილიონს არავინ მოგცემს.
- ძალიან კარგი. ესეც ადასტურებს იმას, რომ დონორები მომთხოვნები არიან, როდესაც ფულს გვაძლევენ, რათა ხარჯვა იყოს ეფექტიანი.
- დიახ, ჩემთვისაც მისაღებია...
- სიკეთეს ვის მოუტანს ამ ფულის დახარჯვა - „უცხო ძალას“ თუ საქართველოს?
- სიღრმეში ნუ შემიყვანთ... კანონზე ვისაუბროთ - თბილისში ვიზიტით მყოფმა სახელმწიფო მდივნის თანაშემწე ჯეიმს ო’ბრაიენმა ორი ფუნდამენტური შენიშვნა თქვა: პირველი - ეს კანონი არ ფარავს ყველას და ყველაფერსო; მეც მაქვს ასეთი კითხვა - უცხოური კომპანია რომ მუშაობს საქართველოში, მან რომ დააფინანსოს ნებისმიერი თემა, მე ეს კანონი ვერ მცემს პასუხს უცხო ძალა არის თუ არა? მაგალითად, ენერგეტიკაში უამრავი რუსული კომპანია. თუ ეს კომპანია რომელიმე აიპ-ის მისცემს ფულს რუსული საქმის გასაკეთებლად, ის ექცევა თუ არა ამ კანონის ქვეშ?! ასევე, ო’ბრაიენმა თქვა, რომ მსგავს კანონებში, როცა საქმე გამჭვირვალობას შეეხება, კონკრეტული ორგანიზაციის ქცევის შემდეგ ხდება ხოლმე რეაგირება და სასამართლოთი მისი გარკვევა, მაშინ როცა ამ შემთხვევაში, იუსტიციის სამინისტროს აქვს შესაძლებლობა შეამოწმოს ორგანიზაცია. ეს რეკომენდაციები ჩემთვის ტოვებს სივრცეს მსჯელობისთვის ანუ შეიძლება ამ კანონის უკეთესად წარმოჩენა. მათ შორის, მგონია, რომ უკეთესი სათაურის მოფიქრებაცაა შესაძლებელი, რაც ყველაზე მტკივნეულია კომპანიებისთვის, იგივე ნინო ზამბახიძისთვის, რომელიც თეორიულადაც არ შეიძლება, გამჭვირვალობის წინააღმდეგი იყოს, როცა ისედაც გამჭვირვალეა.
- არც არის. თქვენ მოგეწონებათ, რომ უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი გიწოდოთ?
- არ იფიქროთ, რომ ჩემზე არ ვრცელდება ეს კანონი... ერთ-ერთმა კომპანიამ მიმიწვია ექსპერტად, რომელსაც ეს კანონი ეხება, ამიტომ მეც მეხება...
- მოგეწონებათ, „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებლის“ იარლიყი?
- არა. მე, როცა უცხოური ძალის ინტერესების ქვეშ ქართულ საქმეს ვაკეთებ, ამას ასე ვერ აღვიქვამ, მაგრამ იცით, რა არ მომწონს ყველაზე მეტად?! - როცა განუსჯელად ვიღაცას მიანიჭებენ რუსეთუმეს იარლიყს.
- „რუსული კანონი“ არის სწორედ იარლიყებზე...
- არაა ასე. მე ერთი სანაძლეო მოვიგე, ნინო ზამბახიძესაც მოვუგე. მეორესაც მოვიგებ. მინდა, თქვენი ტელევიზიით მივმართო დონორებს - მეგობრებო, ვმუშაობდი ყველასთან. ყველა დონორი ორგანიზაცია მიცნობს, ვინც საქართველოშია. ყველას გაგახსენდებათ ჩემი სიტყვები - საქართველო არის ქვეყანა, რომელმაც გაიარა პატარა პროექტების კეთების ეტაპი. დღევანდელი ეტაპი კი, ცალსახად ამბობს ერთ რამეს, რომ დონორებმა საქართველოში უნდა ჩადონ უფრო მეტი ფული, უფრო მეტი ინვესტიცია, რათა საქართველო სიტყვით კი არა, რეალური საქმით დაუახლოვდეს ევროკავშირს და ჩვენი სოფლის მეურნეობა, გარემოს დაცვა, მძიმე მრეწველობა, მივიყვანოთ იმ დონეზე, რომელიც ევროკავშირის კარებს გააღებს. როგორი გულანთებული ახალგაზრდებიც არ უნდა იყვნენ, EU-ის კარებს არ აღებს, მიტინგი. ევროკავშირის კარებს აღებს იმ ვალდებულებების შესრულება, რომელიც ასოცირების შეთანხმების 1000 გვერდშია გაწერილი; ამიტომ დონორებს ერთადერთ რამეს მოვუწოდებდი - ეს კანონი და ნებისმიერი სხვა კანონი რომ გადაიფაროს ამ ქვეყანაში, აუცილებელია, უფრო გაბედული ნაბიჯების გადადგმა, უფრო მეტის ინვესტირება საქართველოს ეკონომიკის რეალურ სექტორში, რათა ფერმერმა, მოქალაქემ იგრძნოს რეალური ძალა. 5000-ლარიანი პროექტებით საქართველო ვერ შევა ევროკავშირში.
- დონორებისგან მეტი ფული გვინდა, მაგრამ თან ვუწოდებთ „უცხო ძალას“ და არა „მეგობრულ ძალას“?
- თუ ეს ძალა მეგობრულია , წარწერა „უცხოური ძალა“ არის შინაარსი. მეგობრულია მათი ფული, რომელიც საქართველოს სოფლის მეურნეობის ან სხვა დარგების განვითარებას ახდენს.
- დონორებს და პარტნიორებსაც ეს კითხვა აქვს - განვითარებაში გეხმარებით და უცხო ძალა რატომ უნდა მიწოდოთო?
- იმიტომ, რომ უცხო ძალაა.
- მგონი, არ გინდათ დაიჯეროთ, რომ „ქართულმა ოცნებამ“ დაწერა კანონი, რომლითაც ევროკავშირს, ამერიკას და სხვა პარტნიორებს და დონორებს „უცხო ძალას“ არქმევს და ამას აქვს ცუდი მიზანი და არა - გამჭვირვალობა...
- გამორიცხულია, „ქართულ ოცნებას“, რომელიც 12 წელია მხოლოდ და მხოლოდ ევროკავშირთან დაახლოებაზე, აშშ-ისკენ წასვლაზე და ნატოში შესვლაზე მუშაობს და არცერთ ნაბიჯი სხვა მიმართულებით არ გადაუდგამს, სხვა მიზანი ჰქონდეს.
- დღეს, სწორედ აშშ და ევროკავშირი გვეუბნებიან, რომ ამ კანონით შორდებით დემოკრატიულ ტრაექტორიასო და ყველა ჩვენი ძირითადი პარტნიორი გაგიჟდა?
- არ გაგიჟდა.
- მაშინ რატომ გვეუბნებიან ამას თუ „ოცნებაა“ სუსტი და ვერ აგებინებს პარტნიორებს, რას აკეთებს?
- არ არის სუსტი. ყველა ქვეყანას თავისი მოტივაცია აქვს. მათ შორის საქართველოს აქვს თავისი გზა. ამ გზაზე მივდივართ 35 წელია შეფერხებებით, პრობლემებით, მაგრამ განუხრელად მივდივართ ევროპისკენ. ჩემი თითოეული ნაბიჯი, ამ რისკიან საუბარში შემოყოლაც, არის იქითკენ მიმართული, რომ გადავდგათ ყველა რეალური პრაქტიკული ნაბიჯი ევროკავშირში შესასვლელად. ვერცერთი მთავრობა, ვერც დღეს, ვერც წარსულში და ვერც მომავალში ვერ გარისკავდა და ვერ გარისკავს რუსეთისკენ გადადგას ნაბიჯი. ეს არის თვითმკვლელობის ფასი.
- იქნებ ხელისუფლებამ გვითხრას უფრო კონკრეტული მიზეზი თუ მიზნები ამ კანონის მიღების საჭიროების და არა გაუგებარ გლობალური ომის პარტიაზე ისაუბრონ...
- ხელისუფლებამ შეიძლება ბევრი ვერაფერი თქვას.
- რატომ?
- პოლიტიკის კეთება არ არის დოკუმენტში ყველაფრის ჩაწერა. სახელმწიფოს უწევს ფრაზებს შორის რეალობის დანახვა. პოლიტიკა ზედაპირზე არ იწერება.
- ანუ თქვენც არ გესმით ბოლომდე „რუსული კანონის“ მობრუნების ლოგიკა, რადგან შარშან ხალხმა უკან გააწვევინა „ქართულ ოცნებას“, მაგრამ ვინაიდან დიდ პოლიტიკაში ვერაფერს გავიგებთ სრულად, ვენდოთ“ ქართულ ოცნებას“?
- დიახ. და მე მჯერა ერთი რამის, რომ ამ კანონის შემობრუნებას აქვს უფრო დიდი მიზანი.
- ისეთი მიზანი, რომელიც ოთხი-ხუთი თვე არჩევნებამდე ვერ მოიცდიდა?
- ალბათ, რადგან არ მჯერა, რომ ადამიანები, რომლებიც ჩვენზე მეტად ინფორმირებულნი არიან და ჩვენზე მეტი მოტივაცია აქვთ, არჩევნები მოიგონ, ამას ვერ ხედავენ. მგონია, რომ ისინი ჩვენზე მეტს ხედავენ და მინდა, დავინახო, რომ ეს კანონი თავისი საეჭვო სათაურით და თავისი ტკივილებით, არის ევროპისკენ გადადგმული ნაბიჯი და არა - რუსეთისკენ.
- ამის გჯერათ თუ გინდათ, გჯეროდეთ?
- მჯერა.
- როგორ? - თქვენ ხომ არ იცით ამ კანონის მეორედ მობრუნების ნამდვილი მიზეზი?
- მე მჯერა იმ მთავრობის, რომელიც 12 წელია საქმეს აკეთებს და სადაც, 6.5 წელი მეც ვიმუშავე და ვაგრძელებ ამ საქმეებს.
- იქნებ რუსეთი ემუქრებათ და ამიტომ შემოაბრუნეს „ რუსული კანონი“ - ამ ვერსიას უშვებთ?
- დიახ. ვუშვებ.
- მაშინ კიდევ უფრო გაუგებარია, რატომ უნდა ამოქმედდეს კანონი, რომელმაც შეიძლება აშშ-თან და ევროპასთან პარტნიორობა შეაფერხოს?
- ჩემი აზრით, ამერიკამ და ევროპამ, რაც უნდა თქვან და გააკეთონ არის, უფრო მეტი გვერდში დგომა და უფრო მეტი დახმარება - მეტი ნაბიჯი გადმოდგი, მეტად გამაძლიერე, ნუ მიმატოვებ ისე, როგორც 2008 წელს...
- ნუ მიგვატოვებინებთ თავსო - მათი გზავნილებიც უნდა გაიგონოს ხელისუფლებამ.
- 2008 წელს სულ არ არსებობდა ეს კანონი, ნატოში რომ უნდა მოეცათ მაპ-ი, მაგრამ არ მოგვცეს; ეს მიტოვება მაშინ ვიღაცისთვის ძალიან მძიმე სიგნალი აღმოჩნდა.
- ახლა მთავარია, ჩვენ არ მივატოვებინოთ თავი ნამდვილ საერთაშორისო მეგობრებს და რუსეთთან მარტო არ დავრჩეთ.